... en de oplossingen
Er kunnen veel verschillende redenen zijn waarom een jong dier geen melk wil drinken. Het kan simpelweg zijn dat het diertje niet begrijpt dat je voedsel aanbiedt. Dan helpt het als je een klein druppeltje in de bek weet te krijgen, zodat het de smaak te pakken krijgt. Dit vergt soms wat geduld. De meeste dieren hebben één a twee dagen nodig om door te krijgen hoe ze melk moeten drinken uit een speentje.
We kunnen het niet vaak genoeg benadrukken: Begin altijd minimaal 12 uur lang met het aanbieden van ORS, voordat je melk gaat geven. Juist omdat het diertje moet leren om uit de speen te drinken, kan het zich makkelijk verslikken. Verslikken in ORS is lang niet zo schadelijk als verslikken in melk, omdat de melkdeeltjes gemakkelijk blijven plakken in de longen en een longontsteking kunnen veroorzaken.
De eerste 24 uur. Hoe zorg je voor een jong dier?
Wat is ORS en hoe maak je het?
Goede houding tijdens het flessen
Veel mensen leggen een diertje op de rug tijdens het voeren. Dat is niet vreemd, want zo geven we mensenbaby’s ook vaak de fles. Maar voor dieren is dat geen normale positie. Het is heel moeilijk om te slikken terwijl je op de rug ligt. De meeste dieren willen en kunnen niet drinken als ze achterover liggen.
De juiste houding om een diertje te voeren is met de pootjes naar beneden. Jonge dieren kruipen vaak onder de moeder, en tillen hun hoofd naar achteren terwijl ze aan de tepel zuigen. Uit praktisch oogpunt kan je wel de voorpootjes iets hoger houden dan de achterpoten, zodat het lijfje ongeveer 45 graden schuin gehouden wordt.
Geef het diertje iets om de voorpootjes op te laten rusten. Normaal gesproken houdt het diertje de voorpootjes nabij de tepel. Door naast de tepel te duwen met de voorpoten, komt er meer melk op gang. Je ziet tijdens het flessen vaak dat de voorpootjes in de lucht graaien. Geef daarom iets om op te steunen. De Miracle Nipples hebben een brede basis, waar kleine diertjes, zoals eekhoorns, de pootjes op kunnen laten rusten. Maar je kunt ook de spuit of de fles op zo’n manier vasthouden, dat het diertje met zijn voorpootjes op je hand steunt.
Op de foto hierboven zie je een aantal goede en een aantal slechte dingen. Het meest opvallend is de houding van het lichaam. De puppy ligt achterover op zijn rug, en heeft grote moeite om zijn hoofd horizontaal te houden. Alleen dan kan hij de melk doorslikken. De fles wijst naar beneden. Hierdoor kan er lucht in de speen komen, waardoor de pup onnodig lucht in de maag krijgt. Hij zal een grote boer laten na het voeden.
Wat goed is, is dat de pup steun heeft aan het flesje. Hij heeft de voorpootjes op de brede rand van de fles. Dit is een heel natuurlijke houding voor de pup.
Wikkel het diertje in een doekje
Door het dier in een doekje te wikkelen tijdens het voeren heb je meerdere voordelen:
- het diertje voelt zich veiliger
- je kunt de oogjes afdekken, waardoor het minder afgeleid is door de omgeving
- het diertje blijft warm
- de voorpootjes hebben automatisch een ondersteuning
Stress
Als je zelf gestresst, gespannen of gehaast bent, kan het diertje dit gevoel oppikken. Het ervaart stress, en zal niet willen drinken. Een jong diertje de fles geven werkt het beste als je zelf ontspannen bent. Zorg dat je in een gemakkelijke stoel zit, en alles wat je nodig hebt bij de hand hebt. Ontspan, neem de tijd. Het kan helpen als je zachtjes een liedje neuriet tijdens het voeden.
Als het lang duurt om een diertje te voeren, kan je het bijvoorbeeld ook tijdens het tv kijken doen. Zet wel het geluid van de tv zacht, zodat het diertje niet schikt van de geluiden. Terwijl je tv kijkt, geef je af en toe een druppeltje in de bek. Het diertje kan de melk rustig opdrinken, en jij kijkt ondertussen relaxed je favoriete show. Je hebt dan minder het idee dat je tijd zit te verspillen.
Ziek, zwak, misselijk
Een andere mogelijkheid is dat het diertje te ziek en te zwak is om te drinken. Sowieso moet een diertje eerst goed op temperatuur zijn en goed gehydrateerd zijn, voordat het melk kan drinken (en verteren!). Zorg voor een voldoende warme omgeving, en houd het diertje ook warm tijdens het voeren, door er een doekje omheen te wikkelen. Je hebt dan meteen een doekje bij de hand om gemorste melk mee op te deppen.
Misschien heb je het diertje bij de vorige voeding teveel melk gegeven? Dit is een veel voorkomende oorzaak van diarree bij jonge wilde dieren, maar overvoeding kan ook overgeven, gasvorming, darmproblemen en lusteloosheid veroorzaken. Als je per ongeluk teveel melk hebt gegeven, sla de volgende voeding dan over, en probeer het opnieuw bij de volgende voeding.
Het kan zijn dat je te vaak voedt. De maag van het diertje is nog niet leeg, het voelt nog geen honger, en wil daarom niet drinken. Als je denkt dat dit de oorzaak is van het probleem, leg het diertje dan terug in het nestje, en probeer het na een uur nog eens. Gaat het dan beter? Doe dan bij de volgende voedingen ook iets meer tijd tussen de maaltijden.
Eén voeding overslaan is niet erg, als hij daarna gewoon weer wil drinken. Als het diertje twee voedingen overslaat, is overvoeding meestal niet de oorzaak van de problemen. Zoek verder naar de oorzaak.
Lichamelijke problemen
- Het jonge dier kan een lichamelijk probleem hebben, bijvoorbeeld een verdraaiïng van de maag of de darmen, of een verstopping in het maag-darmsysteem.
- Als een jong dier een verstopte neus heeft, of moeite met ademhalen, kan het vaak ook niet goed zuigen op een speen.
- Een wond, breuk of kneuzing rond de neus of mond maakt het ook vaak erg pijnlijk om te kunnen drinken.
- Een aangeboren afwijking, zoals een hazenlip, kan er ook voor zorgen dat het moeilijk is om te zuigen aan een speen.
De melk is niet goed
Het is mogelijk dat de melk niet goed meer is. Het is over de datum, of het is te lang blootgesteld aan zuurstof of hoge temperaturen. Vooral melkpoeders met dierlijke vetten erin, zoals KMR, Esbilac en andere melkpoeders, kunnen gemakkelijk ranzig worden. De meeste melkpoeders moet je daarom na openen bewaren in de koelkast.
FoxValley-melk heeft daar minder last van, omdat de vetten in die melk plantaardige vetten zijn, die beter bestand zijn tegen bederf.
Het kan ook zijn dat de melk zuur is geworden, of in de verkeerde verhouding is aangemaakt met water. Iets meer of iets water toevoegen kan soms helpen, maar té waterige melk of té geconcentreerde melk wordt vaak niet geaccepteerd.
Ruik en proef de melk. Doe dit vaak, zodat je weet hoe de melk hoort te ruiken en smaken.
Echt lekker is het nooit. Ieder merk melk is anders, uiteraard. Vaak smaakt het een beetje naar pannenkoekenbeslag. Maar het mag niet zuur of heel onaantrekkelijk smaken of ruiken.
Klonters in de melk
Klontjes in de melk kunnen het gaatje verstoppen, waardoor het dier veel moeite moet doen om melk te kunnen drinken. Veel mensen gaan hard roeren of schudden om klonters te voorkomen, maar juist die snelle bewegingen zorgen ervoor dat de vetdeeltjes aan elkaar gaan kleven.
Je kunt de melk door een theezeefje gieten, om zo de klontjes eruit te zeven.
Tips en trucs voor het aanmaken van melkpoeder
De melk is niet op de juiste temperatuur
De meeste jonge dieren weigeren te koude melk te drinken. Zorg daarom dat de melk altijd op een temperatuur rond de 37 graden is.
Te warme melk kan het bekje verbranden. Het diertje zal met een verbrande tong of tandvlees enkele dagen niet meer zo goed kunnen drinken. Melk van 40 graden kan al verbranding geven.
Sondevoeding
Het is verleidelijk om een diertje met een sonde te voeden, als het niet lukt met een speentje. Als je eenmaal gewend bent aan de handeling, is een nestje jonge dieren snel en gemakkelijk gevoerd. Maar zoals je hierboven hebt gelezen, heeft het diertje vaak goede redenen om niet te willen drinken. Door een sonde te gebruiken, forceer je melk te drinken, terwijl je de oorzaak van het niet-willen-drinken niet aanpakt. Dit kan averechts werken.
