Een gasbuik is een serieus probleem. Je ziet dat de buik van het dier opgezwollen is. Vaak raakt het dier ook onderkoeld. De buik voelt hard aan en het dier lijdt veel pijn. Deze opgeblazen buik komt door gas in de maag of darmen.

Door het gas in de maag of darmen zwellen die op tot gigantisch formaat. De maag en darmen drukken op de longen, waardoor ademhalen moeilijk wordt. De lever komt in de verdrukking, en uiteindelijk komt zelfs de bloedsomloop in gevaar. Een gasbuik is erg pijnlijk voor een dier.

Is het gas of iets anders?

Een andere mogelijkheid van een bolle buik is dat het dier constipatie heeft. Doordat het niet kan poepen, raken de maag en darmen overvol. Hierdoor stagneert de spijsvertering, en kunnen er ook weer extra gassen ontstaan. Bijna alle jonge dieren moeten worden geholpen met poepen en plassen door over de genitaliën te wrijven. Dit artikel gaat over gas in de buik, niet over overvoeding of verstopping.

Een andere mogelijkheid voor een opgezwollen buik is een wormenbesmetting of protozoa-besmetting zoals Giardia of Coccidiose. Dit kan ook samen gaan met gasvorming, maar de behandeling is anders.

De oorzaak van een gasbuik bij jonge dieren

De precieze oorzaak van een gasbuik is vaak onbekend. Er zijn 3 mogelijke oorzaken voor een gasbuik. Vaak is er een combinatie tussen meerdere oorzaken.

Bacteriën als oorzaak van een gasbuik

Jonge dieren worden geboren met een steriel maag-darmstelsel. Via de melk, huid van de moeder en de omgeving krijgen ze bacteriën binnen die de maag en de darmen gaan bevolken. Dit is goed, want veel bacteriën zijn nuttig voor de spijsvertering. Maar er zijn ook vervelende bacteriën.
Sommige bacterieën (vooral Clostridium) produceren een een hoop gassen. Daarom is het belangrijk om hygiënisch te werken. Zorg voor schone materialen als je de melk gaat aanmaken. Houd de verpakking van melkpoeder zo veel mogelijk gesloten. En bewaar aangemaakte melk altijd in de koelkast voor maximaal 24 uur. instructiefilmpje melk aanmaken

Goede bacteriën toevoegen aan de melkvoeding kan helpen om dit probleem te voorkomen. Kies een probiotica met zoveel mogelijk verschillende bacteriën, dan heb je een zo breed mogelijke werking. Probiotica in poedervorm meng je het makkelijkst door de melk. Je kunt ook probiotica capsules voor mensen nemen. De capsules kun je openknippen en de inhoud kan door de melk geroerd worden.

Een blokkade in het maag-darmstelsel

Een opgeblazen buik kan ook door de opbouw van het maag-darm-stelsel komen. Bij konijnen zit er van nature een scherpe bocht tussen de maag en de darmen. Een kleine blokkering van voedsel op die plaats, kan voor een hoop problemen zorgen. Wanneer de maag uitzet, wordt die scherpe knik afgekneld waardoor het probleem alleen maar erger wordt.
Sommige pups en kittens worden geboren met een afwijking in het maag-darmstelsel. Bij de geboorte lijken ze normaal, maar al snel beginnen de problemen zichtbaar te worden.

Lucht in de maag door opzuigen van lucht

Gas in de maag kan ook worden veroorzaakt doordat het dier lucht binnenkrijgt tijdens het voeren. Houd de fles of spuit zo dat er geen lucht bij de speen zit. Zorg dat het dier zelf zuigt aan de speen, en duw/spuit niet de melk in de bek.
Geef je voeding via een sonde? Zorg dan dat de sonde gevuld is met water of melk, voordat je hem inbrengt bij het dier. Er kan wel 1 tot 2 ml lucht in een lege sonde zitten!

Laat jonge dieren altijd even een boertje laten na de voeding. Dit gaat hetzelfde als bij mensenbaby's. Dus na de voeding even rechtophouden en een beetje kloppen op de rug. Vaak is het boertje echt hoorbaar, maar niet altijd. Let op: konijnen kunnen niet boeren.

Gas in de maag behandelen

De beste manier om gas in de maag te behandelen is het dier te laten boeren. Houd het rechtop, zoals een mensenbaby en klop zachtjes op de rug.

Konijnen kunnen niet boeren. Dus het gas blijft in de maag zitten. De dierenarts kan met een sonde de maag in gaan, en via de sonde het gas afzuigen. Maar vaak komen er voedseldeeltjes in de sonde vast te zitten, waardoor je meerdere keren zo’n sonde moet inbrengen. (vooral als het konijn al vast voedsel eet). Dat leidt weer tot irritatie van de slokdarm, waardoor die gaat opzwellen en de problemen groter maakt. De meeste konijnen die op deze manier zijn geholpen gaan na een paar uur alsnog dood.

Bij puppy’s van grote hondenrassen komt het nog wel eens voor dat de maag verdraait. Er kan geen eten meer in of uit, en ook de bloedtoevoer wordt afgekneld. Dit kan alleen met een operatie worden verholpen.

Gezien het lage slagingspercentage van behandeling, kun je het beste euthanasie overwegen als een dier echt een duidelijk zichtbare opgezwollen borst of buik heeft. Je bespaart het dier daarmee een hoop pijn en ellende. De opgezwollen maag drukt op de longen en andere organen, en het dier krijgt amper lucht.

Gas in de darmen behandelen

Ook de darmen kunnen opgeblazen raken door gassen. Deze gassen worden geproduceerd door verkeerde bacteriën. Een middel dat hierbij kan helpen is Simeticon. Dit is bij de apotheek of drogist te koop onder de naam Infacol. In Duitsland en de Duitse grens kan je Sab Simplex Tropfen kopen. Het is een middel tegen darmkrampjes bij baby’s. Simeticon zorgt ervoor dat kleine gasbelletjes gaan samenvoegen tot een grotere gasbel, en die kan makkelijker worden afgevoerd door de darmen (als een scheet). Geef elk uur een paar druppeltjes in de bek.
Het mooie van Simeticon is dat het niet door de darmen wordt opgenomen. Je kunt het dus niet overdoseren, en je kunt het ook geven als je niet zeker bent of er gas in de darmen zit of niet.

Algemene adviezen bij de behandeling van een duidelijk zichtbare opgezwollen buik

Ga naar een dierenarts. Het slagingspercentage van een behandeling is erg laag (zeker bij konijnen), maar als je thuis gaat zitten prutsen, help je het dier zeker niet. Overweeg euthanasie.
Er zijn zoveel verschillende oorzaken van een opgezwollen buik. Alleen een dierenarts kan een goede diagnose stellen.

Warmte is erg belangrijk. De meeste dieren met een gasbuik krijgen onderkoeling. Leg ze op een warmtematje of kruik, van ongeveer 35 graden (niet hoger!).

Geef een pijnstiller (die geschikt is voor jouw diersoort). Gas is erg pijnlijk.

Geef even geen melk of voedsel. De maag is al vol genoeg.

Leg het dier op de zij, en wrijf/masseer van de borst richting de anus. Dit kan helpen het gas af te voeren en enige verlichting geven.

Algemene adviezen ter voorkoming van een opgezwollen buik

Werk hygiënisch. Schadelijke bacteriën kunnen een hoop ellende veroorzaken op allerlei gebieden. Tips en trucs voor het uitkoken van speentjes, spuitjes en flesjes

Laat dieren rustig eten. Geef kleine hoeveelheden, verspreid over de dag (en nacht).

Laat een pup of kitten boeren na het voeren. Houdt het dier rechtop en klop zachtjes op de rug.
(konijnen kunnen niet boeren).

Help jonge dieren met poepen en plassen. De meeste jonge dieren worden door hun moeder over de genitaliën gelikt. Boots dit na met een warm nat wattenschijfje of iets dergelijks. Doe dit voor het voeren en liefst ook na het voeren nog een keer voor de zekerheid.

Ontworm je dier op tijd
Wormen kunnen via de moedermelk worden doorgegeven. Wormen worden ingedeeld in de groepen lintwormen, rondwormen en platwormen. Onder rondwormen vallen weer zweep-, spoel- en haakwormen. Bij wilde dieren zoals egels moet je altijd bedacht zijn op wormen.
Kittens moeten ontwormd worden op een leeftijd van 3, 5 en 7 weken. Als de moeder een een wormenbesmetting heeft, kunnen de kittens zelfs al met 2 weken ontwormd worden.
Puppy’s worden doorgaans ontwormd op een leeftijd van 2, 4, 6 en 8 weken

Vond je dit artikel nuttig?
Steun Melk voor Dieren door je melkpoeder en andere producten bij ons te bestellen.

bronnen / verder lezen:

http://www.medirabbit.com/EN/GI_diseases/Bloat/Bloat_ena.htm
http://www.medirabbit.com/EN/GI_diseases/Mechanical_diseases/bloat.htm
https://www.petcha.com/bloating-in-kittens/
https://www.thesprucepets.com/bloated-puppy-2804919
http://www.kittenopvang-moederloos.nl/grootbrengen-kittens/