Kittens met de hand grootbrengen

Onderstaande informatie komt van het Landelijk Informatie Centrum Gezelschapsdieren (LICG) en is aangevuld met informatie van Kittenopvang Moederloos.

Kittenopvang Moederloos heeft een zeer uitgebreide website met informatie over het grootbrengen van kittens. Zéker een bezoekje waard!

Kittenmelk

Er zijn verschillende moedermelk vervangende producten (kunstmelk) voor kittens op de markt. Wat de beste kittenmelk is, kunnen we niet zeggen. Er is nooit gedegen onderzoek naar gedaan. Veel fokkers zweren bij een bepaald merk kittenmelk. Wij van Melk voor Dieren adviseren FoxValley Kitten Formula, Royal Canin babycat milk of KMR. Al deze melkpoeders zijn uitstekend qua samenstelling en benaderen de moedermelk het beste.

De kittenmelk van Royal Canin wordt alleen verkocht als compleet pakket met melkpoeder, speentjes en een flesje. Zo heb je iedere keer schone materialen om mee te werken. Hygiëne is erg belangrijk bij het grootbrengen van jonge dieren. Heb je grote hoeveelheden kittenmelk nodig, gebruik dan Royal Canin babydog 2 kg verpakkingen. Als je de ingrediënten en voedingsanalyses vergelijkt, zul je merken dat het exact dezelfde producten zijn, maar de prijs is veel voordeliger!
 
Meestal staan op de verpakking de hoeveelheden per 24 uur; die hoeveelheden moet u dus delen door het aantal voedingen per dag. Voor een kitten dat ook melk van zijn moeder krijgt, zult u de dosering moeten aanpassen, misschien naar de helft of één derde van de aanbevolen hoeveelheid.

In onze webshop zijn veel verschillende melkpoeders verkrijgbaar.

Zo moet je de kittenmelk aanmaken

Hoe je de kittenmelk moet mengen staat altijd op de verpakking vermeld. Volg de aanwijzingen van de fabrikant.

In het onderstaande filmpje wordt alles uitgelegd, maar let op de mengverhouding. Die kan bij sommige merken kittenmelk anders zijn.

instructiefilmpje over het aanmaken van melkpoeder

Tips en trucs voor het aanmaken van melkpoeder
 
Soms zit er een maatschepje in de verpakking en soms wordt er gesproken over 'delen' poeder en water.
Een 'deel' is een maatschepje. De grootte van het maatschepje maakt niet uit. Een koffieschepje of ander keuken-maatschepje is vaak prima.
Schep de melkpoeder en strijk het af. Er mag geen bergje op de maatlepel liggen. Meer over maatschepjes, 'delen' en mengverhoudingen
 
Het beste kun je heet water gebruiken van ongeveer 80 graden Celcius. Meng het water rustig door de melkpoeder. Als je té hard schudt of roert, kunnen de vetten in de kittenmelk juist gaan klonteren. De melk klontert, hoe komt dat?
 
Laat de melk minstens 4 uur staan in de koelkast. Zo heeft het poeder rustig de tijd om al het water goed op te nemen. Hierdoor wordt de melk gemakkelijker te verteren en heb je minder problemen zoals diarree bij jonge dieren.
De aangemaakte kittenmelk kan 24 uur bewaard worden in de koelkast. Dit gaat het beste in een afgesloten spuitje, want dan komt er geen lucht bij.
 
Voordat je gaat voeren, warm je de melk au-bain-marie op tot lichaamstemperatuur. Je kunt ook een flessenwarmer voor baby's gebruiken.
Gebruik geen magnetron om de melk op te warmen. In zulke kleine hoeveelheden gaat de melk snel koken en verpietert de melk.

Lees hier meer handige tips over het aanmaken, bewaren en opwarmen van melk
 
Meer (engelstalige) informatie op www.ewildagain.org.

Melk aanmaken met Col-o-Cat en Rehydration

In plaats van alleen kittenmelk te gebruiken, kun je ook Col-o-Cat en ORS / Rehydration aan de melk toevoegen. Dan bevat de melk extra voedingsstoffen, eiwitten en afweerstoffen.

Meng 5 maatschepjes kittenmelk met met 1 maatschepje colostrumpoeder. Meng dit poeder goed door elkaar, en gebruik dit mengsel om kittenmelk mee te maken.

Hiermee maak je de kittenmelk als volgt:

1 gram Rehydration Elektrolytenmix aanmaken met 25 ml gekookt water. (1 maatlepel van 10ml = ongeveer 6 gram Rehydration)
Het water mag niet warmer dan 50 graden zijn, aangemaakte Rehydration Elektrolytenmix kunt u het 24 uur bewaren.

Kittenvoeding: 1 afgestreken maatlepel melkpoeder met 2 maatlepels aangemaakte Rehydration Elektrolytenmix.
(Meer melk nodig? Neem van beide het dubbele of driedubbele als je meer melk nodig hebt)

Laat na het aanmaken de aangemaakte voeding met Rehydration Elektrolytenmix afkoelen tot ca. 35 graden.

Hoe gebruik ik ORS in combinatie met melkpoeder?

Wat is ORS en hoe maak je het?

Alleen Col-o-Cat met kittenmelk mengen
Dat werkt bijna hetzelfde.

Meng 5 maatschepjes kittenmelk met met 1 maatschepje colostrumpoeder. Meng dit poeder goed door elkaar, doe het in een schoon afsluitbaar bakje, en gebruik dit mengsel om kittenmelk mee te maken.

Gebruik warm water, van ca 50 graden. En laat de melk afkoelen tot 35 graden.
Je kunt de kittenmelk ook 24 uur bewaren in de koelkast.

 Colostrum toevoegen aan de melk

Benodigdheden voor kittens

Naast kittenmelk heb je de volgende spullen nodig om kittens met de hand groot te brengen:

ORS Elektrolytenoplossing

Een ORS elektrolytenoplossing is een mengsel van verschillende soorten zouten en suikers, dat je moet oplossen in water. Het helpt tegen uitdroging en hypoglykemie. Begin met kittens die lange tijd geen moedermelk hebben gehad, altijd eerst met een elektrolytenoplossing, en geef pas na ongeveer een dag melk. Eerst moet de lichaamstemperatuur en vochthuishouding in orde zijn.

Elektrolyten zijn te koop bij de apotheek of drogist. Vaak is het gemaakt voor baby's, en wordt het verkocht onder de naam ORS of Orisel.
Er zijn ook elektrolytenoplossingen speciaal voor dieren. Wij zijn erg tevreden over Rehydration. Rehydration is te koop in onze webshop.

In noodgevallen kun je ook zelf ORS maken. Klik hier voor meer informatie over wat ORS is en hoe je het zelf kunt maken.

Meer over: Uitdroging bij jonge dieren

Nutridrops

Nutridrops zijn heel handig rondom de bevalling en voor pasgeboren kittens. Ze bevatten elektrolyten, vitamines en mineralen die snel worden opgenomen in het lichaam. Je kunt NutriDrops ook aan volwassen dieren geven. NutriDrops zijn handig om in huis te hebben en zijn zeer lang houdbaar.

Meer over NutriDrops lees je hier.

Colostrum / Biest

De dikkere eerste melk na de bevalling heet colostrum of biest(melk) en bevat veel afweerstoffen. Voor kittens die niet binnen acht uur na de bevalling colostrum hebben gedronken, zijn er speciale vervangende producten zoals Col-o-Cat colostrum.
Ook oudere kittens kunnen profiteren van Col-o-Cat colostrum, want deze biest levert belangrijke eiwitten en ondersteunt het afweersysteem.

Spuitje + speentje

Begin altijd met het geven van de melk via een spuitje met een speentje. Wij adviseren de catac speen ST1, want die is zacht en klein en wordt goed geaccepteerd door kittens. Later kunt u eventueel overstappen op een fles.
De afmeting van de opening in de speen moet erg klein zijn. Hoe kleiner het gaatje in het speentje, hoe beter. Kittens hebben een grote zuigbehoefte. Als het voeren te snel en te makkelijk gaat, loop je het risico dat ze na de voeding overal op gaan zuigen. We hebben in de webshop ook Catac ST1 speentjes waar al een piepklein gaatje in is gemaakt.

De Original Miracle Nipples zijn niet geschikt voor kittens, want het gaatje is te groot. En kittens zijn de enige dieren die de Miracle Nipples kapot kunnen krijgen.

Afsluitdopje

Afsluitdopjes zijn heel handig om melk mee te bewaren in een spuitje. Ook kun je zo heel makkelijk de melk opwarmen in een bak warm water.
Klik hier voor meer informatie over het bewaren en opwarmen van melk.

Fles en speen

Er zijn speciale babyflesjes voor kittens te koop. In de melkpakketten van Royal Canin babycat zit standaard een flesje en spenen. Die spenen hebben 3 standen en zelfs de kleinste stand gaat vaak te snel voor kittens.
De afmeting van de opening in de speen moet erg klein zijn. Houd het flesje ondersteboven: de opening is te groot als er melk uit druppelt.

hoe kleiner de opening in het speentje, hoe beter. Kittens hebben een grote zuigbehoefte. Als het voeren te snel en te makkelijk gaat, loop je het risico dat ze na de voeding overal op gaan zuigen. En voor de spijsvertering is een snelle voeding ook niet goed.

tip: Gebruik bij voorkeur een spuitje in plaats van een fles. Dat is veel nauwkeuriger.

Een goede huisvesting

Een kitten dat bij zijn moeder drinkt, hoort in het nest bij zijn moeder. Als een zorgzame moeder ontbreekt, zult u een veilig nest moeten bouwen waarin het kitten de eerste drie weken van zijn leven kan doorbrengen. U kunt bijvoorbeeld een kleine kattenmand inrichten met lekker zachte bedekking (zoals de Cosypad of de HuggleHound ). Leg een zachte knuffel in de mand waar het kitten tegenaan kan liggen alsof het zijn moeder is.

Helemaal ideaal is een Snuggle Kitty, dat is een surrogaatmoeder voor kittens. Een zachte knuffel met een warmtezakje en een echt kloppend hartje. Dat vinden kittens heerlijk om tegenaan te kruipen. Lees hier meer over de Snugglepets.

Als het kitten groter en beweeglijker wordt, kunt u een kattenbench, een omgebouwde baby box, babytent of reiswieg gebruiken. Gebruik een veiligheidsnet om de box of wieg aan de bovenkant af te sluiten zodat het kitten (of de kittens) er niet uit kunnen klimmen en vallen.

Warmtebron

De ideale omgevingstemperatuur voor kittens van 1 week: 30 graden celcius.

De ideale omgevingstemperatuur voor kittens van 2 weken: 27 graden celcius.

De ideale omgevingstemperatuur voor kittens van 3 weken: 24 graden celcius.

De ideale omgevingstemperatuur voor kittens van 4 weken: 21 graden celcius.

Meer informatie over warmte en verschillende warmtebronnen.

Aanwijzing voor het voeren van kittens

Tips: oefen van tevoren met een spuit gevuld met water, totdat u vindt klaar te zijn voor het echte werk. Oefen met verschillende houdingen en manieren om de spuit vast te houden.
Heeft u kleine handen? Vul de spuit maar voor de helft met melk.

De stand van de spuit ten opzichte van de bek van het kitten is belangrijk! De spuitmond wijst naar boven tegen het gehemelte van het kitten. Zo kan het kitten zijn tong om de spuitmond 'vouwen', zoals wanneer het zuigt aan een echte tepel, en krijgt het niet teveel lucht binnen.
 
Leg uw andere hand over de rug van het kitten en vouw uw vingers onder de voorpootjes van het kitten. Til het zo op en houd het kitten onder een hoek van ongeveer 45º. Dit is een veilige en prettige positie voor het kitten (zowel met een flesje als een spuit) en het benadert een natuurlijke drinkhouding.

Je kunt een kitten gemakkelijk overvoeren. Hierdoor kunnen problemen in de maag en darmen ontstaan. Houd je aan de richtlijnen van de fabrikant en geef niet meer dan aanbevolen wordt.
De richtlijnen over de hoeveelheid melk die uw kitten zou moeten drinken blijven algemene richtlijnen. Sommige kittens drinken meer dan gemiddeld: elk kitten is uniek en zal zelf laten weten wanneer het genoeg gedronken heeft.

Voedingsschema kittens

Let op: ook 's nachts moeten de kittens gevoerd worden

0-2 weken: 10 voedingen per etmaal, één voeding elke 2 tot 2,5 uur.
2-4 weken: 7 voedingen per etmaal, één voeding elke 2,5 tot 3,5 uur.
4-5 weken: 5 voedingen per etmaal, één voeding elke 3,5 tot 5 uur.
 
tip: Weeg de kittens elke dag en schrijf het gewicht op. Dan kun je zien of ze goed groeien.

Hieronder een tabel van de hoeveelheid voeding/uren. DAG EN NACHT!

Voedingstabel per 24 uur betreffende de hoeveelheden en hoe vaak geven.

50 gram            iedere 2 uur 1,25 ml mix kunstmelk/(col-o-cat)
75 gram            iedere 2 uur 1,75 ml mix kunstmelk/(col-o-cat)
100 gram          iedere 2 uur 2 a 2,5 ml mix kunstmelk/(col-o-cat)
125 gram          iedere 2 uur 2,5 tot 3 ml mix kunstmelk/(col-o-cat)
150 gram          iedere 2 uur 3,5 tot 4 ml mix kunstmelk/(col-o-cat)
175 gram          iedere 2 uur 4 tot 4,5 ml mix kunstmelk/(col-o-cat)
200 gram          iedere 2 uur 5 ml mix kunstmelk/(col-o-cat)

Overzicht in grotere lijnen. Houd betreffende de grammen het aantal cc goed aan:

100-200 gr. Om de 2 uur: 2,5 tot 5 cc met een maximum van 60 cc per 24 uur
200-300 gr. Om de 2-3 uur:  5 tot 12.5 cc met een max. van 120 cc per 24 uur
300-360 gr. Om de 3 uur:  12,5 tot 15 cc met een max. van 120 cc per 24 uur
360-500 gr. Om de 4 uur:  15 tot 30 cc met een max. van 200 cc per 24 uur.
500-750 gr. Om de 5 uur:  20 tot 35 a 40 cc per keer. Het kitten stopt op deze leeftijd zelf als hij of zij vol zit.

Dit zijn richtlijnen en dit kan soms wat afwijken van het schema. Het ene kitten drinkt vaker, maar minder. Andere kittens drinken meer, maar minder vaak. Vanaf 5 weken wordt het kitten langzaam aan overgezet op vaste voeding als het kitten hier aan toe is. Sommige kittens willen de fles nog tot 6-7-8 weken oud maar eten wel al iets zelf. Een kitten word vanzelf zelfstandig dus dwing het kitten hier alsjeblieft niet toe. Een dagje geen eten geven, zal het kitten echt niet laten inzien dat het zelf moet eten. Er zijn kittens die pas met 9 weken zelf iets beginnen te eten.

Spenen (ontwennen van melkvoeding)

Vanaf een leeftijd van drie tot vier weken kunt u een kitten gaan spenen (= afbouwen met melk) en een geleidelijke overgang naar vast voedsel maken.
Geef een kitten om te beginnen een 1:1 mengsel van water en kunstmelk in een laag, plat schoteltje. Laat het kitten op een leeftijd van drie weken kennis maken met kittenvoer (uit blik of in de vorm van droge brokjes die u nat maakt), dat u mengt met een kleine hoeveelheid kunstmelkoplossing. Houd het kitten vast en leg een beetje halfvast voedsel op een klein lepeltje en bied het aan het katje aan. Presenteer de lepel geleidelijk steeds lager en moedig zo het kitten aan om uiteindelijk van een laag schaaltje te eten.
 
Geef alleen heel kleine hapjes totdat het kitten zelf begint te eten. Ga zo door tot het kitten volledig gespeend is. U kunt zowel voor natvoer als droogvoer kiezen, maar het is hoe dan ook het beste om speciaal kittenvoer te geven. Hondenvoer en babyvoeding zijn niet geschikt voor een kitten omdat het niet alle voedingsstoffen bevat die het katje nodig heeft.

Royal Canin heeft speciale voeding voor zeer jonge kittens, zoals zachte mousse en kleine kittenbrokjes. Deze zijn te koop in onze webshop.

Lees meer: Wanneer overstappen van melk op vast voedsel?

Meer informatie en artikelen over kittens:

Goede zorg voor bloedgroep kittens

Melk kolven bij een dier

Kittenopvang Moederloos heeft een zeer uitgebreide website met informatie over het grootbrengen van kittens.

Einde handleiding voor het flessen van kittens